Pierwsza pisana wzmianka o Jaworniku Polskim pochodzi z 1448 roku i znajduje się
w przywileju lokacyjnym Dylągówki. Tereny te należały w tym czasie do rodu Kmitów, następnie Stadnickich. O lokacji miasta w przedziale czasowym 1448-1472 zadecydowało dogodne położenie przy trakcie komunikacyjnym przebiegającym doliną rzeki Mleczki. Od 1472 roku Jawornik Polski figuruje w dokumentach jako miasto. Największy okres świetności miasteczko i okoliczne wsie przeżywały w drugiej połowie XVI wieku i pierwszych latach XVII wieku. W tym czasie rozwijało się rzemiosło i handel. Jawornik był miastem otwartym, bez fortyfikacji, o kwadratowym rynku i drewnianej zabudowie, jako miasto pełnił bardzo istotną rolę w latyfundiach magnackich, będąc ośrodkiem administracyjno-gospodarczym dóbr. W mieście mieszkała administracja i służba dworska niższego szczebla. Miasto było również głównym organizatorem wymiany handlowej o regionalnym zasięgu. Od 1856r. rozpoczął się powolny upadek miasteczka i ubożenie mieszkańców spowodowany przejściami wojsk oraz rozbiorami. Pomimo utraconych praw miejskich w 1846 roku Jawornik Polski stanowił nadal centrum administracyjno-handlowe dla okolicznych miejscowości. W 1851 roku miejscowy proboszcz zorganizował grupę dzieci mogących uczęszczać do szkoły parafialnej, która powstała na zlecenie władz kościelnych. W ówczesnych czasach jednym z zadań administracji kościelnych była nie tylko nauka religii, ale także pisania, czytania i rachowania. Nauczycielem w szkole parafialnej był proboszcz, któremu w obowiązkach pedagogicznych pomagał organista. W grudniu 1872 roku władze miasta i gminy Jawornik spisały Akt Fundacyjny szkoły w celu poprawy warunków nauczania. Rada Szkolna Krajowa zatwierdziła ten akt dnia 01.07.1873r. W tym samym roku w szkole, oprócz proboszcza, zatrudniono jednego nauczyciela. Izba lekcyjna mieściła się w niewykończonym budynku stojącym tradycyjnie nieopodal kościoła. Do 1909 roku w Jaworniku funkcjonowała jednoklasowa szkoła, w której uczyło trzech nauczycieli. Nie uległy jednak poprawie warunki lokalowe. Jedna izba szkolna nie była w stanie pomieścić wszystkich dzieci, toteż nauka odbywała się w izbach prywatnych domów. W 1910 roku w Jaworniku wybudowano okazały, jak na owe czasy budynek, w którym znajdowało się mieszkanie dla nauczyciela i kancelaria. Trzy lata później w 1913 roku w Jaworniku była już szkoła dwuklasowa z powiększonym planem szkół czteroklasowych.
W tej szkole uczyło pięciu nauczycieli. W tym też okresie czasu nastąpił dalszy rozwój szkolnictwa. W 1936 roku w Jaworniku w wyniku starań ówczesnego kierownika szkoły – Jana Bomby, zorganizowano siedmioklasową szkołę rozwojową. Do klas V-VII uczęszczały także dzieci z Hadel Szklarskich, Widaczowa i Szklar. Klasę VII kończyły tylko dzieci zamożniejszych chłopów i Żydów. W czasie okupacji niemieckiej już w 1939 roku zorganizowano tajne nauczanie na szczeblu podstawowym i gimnazjum. Szczególne zasługi w rozwój tajnego nauczania włożyli Bronisław Łysiak, Kazimiera Szpindor, Jan Rybka, Antoni Lenczar oraz Stanisław Szczepański. Do końca czerwca 1987 roku szkoła mieściła się w budynku wybudowanym w 1910 roku.
1 września 1987 roku uroczyście dokonano otwarcia nowego budynku szkoły, w którym do dyspozycji mieli uczniowie sale lekcyjne wyposażone w pomoce dydaktyczne i środki audiowizualne, salę gimnastyczną, bibliotekę, stołówkę, sekretariat.
Honorowym gościem uroczystości był wiceminister Spraw Wewnętrznych generał brygady- pan Zbigniew Pudysz. Budowa obiektu i otwarcie odbyło się dzięki zaangażowaniu Naczelnik Gminy – pani Anny Jamrozik.
W latach 1985-1994 dyrektorem szkoły był mgr Jan Jamrozik. W 1990r. rozpoczęły się starania o nadanie imienia szkole. Zainteresowani tym byli uczniowie i ich rodzice, ksiądz proboszcz Józef Menet oraz nauczyciele. 30 września 1994 roku odbyło się posiedzenie Społecznego Komitetu do spraw nadania imienia, na którym ustalono harmonogram działań zmierzających do nadania imienia szkole podstawowej. W 75 rocznicę urodzin Papieża, 20 maja 1995 roku szkoła przeżyła niezwykłą uroczystość nadania imienia Jana Pawła II i wręczenie sztandaru. Akt nadania imienia szkole wręczyła Kurator Oświaty w Przemyślu – Zofia Wojciechowska. Wówczas dyrektorem szkoły był inż. Marian Koba, który pełnił tę funkcję w latach 1994 – 2004.
Po tym wyjątkowym dniu pozostały przekazane szkole w imieniu Jana Pawła II przez ręce ks. Abp Józefa Michalika – oryginalna fotografia z autografem Ojca Świętego i apostolskim błogosławieństwem dla szkoły w Jaworniku Polskim oraz teksty encyklik i list Jana Pawła II – w Roku Rodziny dla dzieci, które znajdują się w Izbie Pamięci. Tego dnia została także umieszczona na ścianie w holu na parterze poświęcona marmurowa tablica z wizerunkiem Papieża ufundowana przez Radę Sołecką. Ojciec Święty w liście do całej wspólnoty szkoły na dzień 20 maja 1995 roku życzył „(…) aby ta szkoła była zawsze wierna wzniosłym tradycjom polskiej kultury i we współpracy z rodzicami oraz wspólnym wysiłkiem nauczycieli i wychowawców przygotowywała przyszłe pokolenia Polaków do życia w duchu szacunku dla wartości chrześcijańskich, świadomych swych obowiązków wobec Boga, Ojczyzny
i Społeczeństwa”.
Dzień ten każdego roku szkolnego ma uroczystą oprawę i obchodzony jest jako święto szkoły. Ze względu na posiadane imię uczniowie i nauczyciele podejmują liczne zadania w ramach Ogólnopolskiej Rodziny Szkół im. Jana Pawła II. Co roku uczniowie szkoły uczestniczą w Ogólnopolskiej Pielgrzymce Rodziny Szkół do Częstochowy i w Podkarpackim Rajdzie Szkół im. Jana Pawła II.
1 września 1999r. rozpoczyna się reforma oświaty, która wprowadziła nowy zestaw programów nauczania, jak i opisową ocenę uczniów klas początkowych. Wprowadzone zostały ścieżki edukacyjne i nauczanie blokowe. Ośmioletnią szkołę podstawową przekształcono w sześcioletnią oraz od 1 września 1999r. powstało Gimnazjum nr 1 w Jaworniku Polskim, które mieściło się w tym samym budynku. Dyrektorem gimnazjum została mgr Zofia Jaremkiewicz, która pełniła tę funkcję do 31.08.2007 roku.
Od 2001 roku integralną częścią Szkoły Podstawowej w Jaworniku Polskim była szkoła filialna z klasami I-III w Hadlach Szklarskich, która funkcjonowała do 31 sierpnia 2015 roku pod kierownictwem mgr Grażyny Mazur.
Od roku szkolnego 2007/2008 Szkołę Podstawową i Gimnazjum przekształcono w Zespół Szkół nr 1 w Jaworniku Polskim obejmujący Szkołę Podstawową wraz z filią w Hadlach Szklarskich i Gimnazjum.
Od 2005 do 2012 roku funkcję dyrektora pełnił mgr Stanisław Hop. W 2010r. uchwałą Rady Gminy w Jaworniku Polskim nadano imię Jana Pawła II Gimnazjum. Uroczystość odbyła się 20 maja. Mszy Świętej przewodniczył ks. Biskup Adam Szal. Gimnazjum otrzymało własny sztandar.
W 2017 roku weszła w życie kolejna reforma. Przywrócono ośmioletnią szkołę podstawową oraz rozpoczęło się stopniowe wygaszanie gimnazjum, które zakończyło działalność 31 sierpnia 2019r.
Od 1 września 2019r. funkcjonuje Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Jaworniku Polskim, której dyrektorem jest mgr inż. Romana Dubas. Funkcję tę pełni od marca 2013r. po pani mgr Bożenie Chohurze.